De afbraak van het gezag treft niet alleen onze politieke wereld. Alle instellingen die op gezag gebouwd zijn, hebben te lijden onder het populisme. In onze rechtsspraak uit zich dat vooral op twee manieren.
Ten eerste, voor
de uitvoering van rechtsspraak zien we meer en meer virtuele schandpalen en
lynchpartijen opduiken. Wordt iemand verdacht van een misdrijf dan blijft voor
de juridische wereld zijn vermoeden van onschuld staande. Maar in de wereld van
de sociale media is dat niet zo. Na de uitvoering van rechtsspraak zien we dat
vonnissen van rechters aangevallen worden onder andere door influencers. Laatstgenoemden
beroepen zich dan op de vrijheid van meningsuiting maar in werkelijkheid heeft dit alles
te maken met narcisme, populisme en de weigering om een hoger gezag te aanvaarden.
Nu verandert dat theoretisch niets aan de werking van de rechtbanken. Maar de
druk van pers en media kan tegenwoordig ongezien groot worden en het risico
bestaat dat magistraten op die manier ook de wind van voren gaan krijgen van
confraters die niet noodzakelijk immuun zijn voor stemmingmakerij in de media.
Gezag komt voort uit
een betere kennis van het recht en een betere kennis van de individuele
rechtszaak. Daarvoor zijn er rechters en rechtbanken, maar influencers reageren
op basis van oppervlakkige kennis en buikgevoelens. Ze zijn dus niet in staat
om vonnissen van rechters te evalueren.
Tenslotte zien we
de vox populi ook opduiken in de allerhoogste juridische organisaties. In de
Verenigde Staten van Amerika leidt het zelfs tot polarisatie in het Hooggerechtshof
waar bepaalde rechters aangesteld werden om de belangen van de president te verdedigen.
Montesquieu draait zich om in zijn graf.
Laten we hopen en
vertrouwen dat de juridische wereld zich aanpast aan de moderniteit zonder haar
fundamentele rechtsbeginselen prijs te geven. Ik verwijs naar mijn blogs de afbraak van het gezag, wij denken wat u zegt en Failed State.
Foto: (sokkel) bas-reliëf van het Salomonsoordeel, stadhuis van Leuven 2024 ©Wim Lahaye
Geen opmerkingen:
Een reactie posten