De Vlaamse Canon VIII - Slot

We hebben een ronde van Vlaanderen gereden door de geschiedenis, de wetenschaps-geschiedenis, de schilderkunst, de bouwkunst, de literatuur en de muziek van Vlaanderen. Het is logisch dat de late Middeleeuwen vaak aan bod kwamen.  Met de Bourgondiërs hebben we hier een wereldklasse cultuurpiek beleefd. Er zijn nog heel wat andere zaken die in de canon thuishoren, zoals onze wielercultuur, de cultuur van de Flandriens. Daarover schreef ik al in mijn Engelstalige blog Cycling in Flanders and Beyond.

Wat ik schreef, is natuurlijk niet de Vlaamse Canon, want die is er nog niet. Het was ‘mijn’ canon met wat ik mooi vind. Die canon is natuurlijk beperkt door het beperkte aantal dingen die ik heb kunnen leren kennen en smaken. De canon had voor mij geen politieke bedoeling. Ik wou genieten van Vlaamse schoonheid en tips ontvangen van lezers. Dat is slechts in beperkte mate gelukt. Verwijzend naar mijn inleiding, het is vreemd hoeveel schroom en hoeveel weerstand zo’n bescheiden cultuuroefening als ‘De Canon’ veroorzaakt. Ik heb dat gemerkt bij een voordracht die ik bijgewoond heb en ik heb dat ook gemerkt in de reacties op mijn blog. Nog vreemder is dat die schroom en die weerstand niet komen van Franstaligen maar van Vlamingen die hier hun ganse leven in vrede en vrijheid geleefd hebben.

We hebben sinds 1995 een Vlaams Parlement. Daar wappert een Vlaamse vlag en daar bestaat een erkende hymne. De Vlamingen hebben hun eigen omroep en ze vormen een vrolijke gemeenschap. Maar als het over identiteit gaat, gedragen onze Vlaamse intellectuelen zich alsof ze in een soort Franco-tijdperk leven, waarbij ze morgen spoorloos zouden kunnen “verdwijnen”. Identiteit is taboe en valt onder zelfcensuur. In werkelijkheid wordt je identiteit bepaald door alles wat je in je leven hebt meegemaakt, en ze is daarom uniek. Ze kan dus niet aangevallen worden en ze kan niet afhankelijk zijn van een staatsstructuur. Als je vindt dat de Vlaamse Canon staatsgevaarlijk is, kunnen we gerust ook eens een Belgische Canon maken, maar ik vermoed dat onze intellectuelen het dan bij de talrijke Belgische lekkernijen (bier, kaas, mosselen) en bij de Rode Duivels zullen houden.

De mainstream houdt ons in een wurggreep. In onze geschiedenisblog spraken we al over de fouten uit het verleden. Die kunnen inderdaad remmend werken, want in een gepolariseerde wereld wil niemand fouten erkennen, tenzij bij de ander. Misschien zouden de Vlamingen zich beter voelen in België, als ze hun gevoelens niet zo krampachtig zouden onderdrukken vanuit een verkeerd begrepen vaderlandsliefde. Als je een minderwaardigheidscomplex opkropt, ga je je precies arrogant opstellen naar de buitenwereld. De Canon is een kans om de eigen geschiedenis, cultuur en identiteit te ontdekken, om zo met zichzelf in het reine te komen. Hoogmoed maakt dan plaats voor bescheidenheid. Arrogantie maakt dan plaats voor natuurlijk zelfvertrouwen. En dan is staatsstructuur slechts een zaak van de politiek, en niet van leven of dood.

Foto: Annavee / Shutterstock.com