De Kaalslag

De kathedraal van Bayonne in Frans Baskenland is bekend als halte op de pelgrimsweg naar Santiago de Compostella. Aan de poort hangt een mooie bronzen deurklopper die een bijzondere betekenis had. Als je je als vreemdeling aan die klopper kon vasthouden, mocht men je niet uit de stad gooien en had je recht op asiel. Nu weet ik wel dat vele van mijn vrienden niet gelukkig zijn met asielzoekers. Zij zijn ervan overtuigd dat asielzoekers onterecht dromen van een Eldorado in Europa. Dat kan wel waar zijn, maar er is ook de slechte stand van zaken in Afrika. Daar wordt nog te weinig over gepraat.

Eén van de grootste hedendaagse problemen is de ‘kaalslag’ in vele landen. Had je vroeger primitieve stammen in Afrika, ieder lid van zo’n stam kon een kleine rol spelen in zijn kleine maatschappij. Er werd op dieren gejaagd, een beetje vruchten geplukt, een beetje landbouw bedreven, maar je had een sociaal weefsel dat je aan je heimat bond. (Ik beweer niet dat het rechtvaardig was.) De mensen waren arm maar konden overleven zonder aan de Beschleunigung (dolgedraaide maatschappij) deel te nemen. Vandaag moeten zij overleven in een ontwrichte samenleving: ofwel in de stad waar geen werk is voor niet-gekwalificeerden ofwel op het platteland waar de grootschaligheid van mijnbouw en landbouw een ware kaalslag aanrichten. De grondigheid waarmee grote ondernemingen met computers en machines het bruikbare platteland van Afrika exploiteren laat geen ruimte voor wie niet in het systeem kan meedraaien. De economische kolonisatie komt nu niet alleen uit het westen maar ook uit het oosten (China). De loononderhandeling valt steeds te nadelig uit voor de zwaksten.

Zoals we eerder lazen in “De geschiedenis van de vooruitgang” gaat men er in Afrika toch globaal op vooruit. Maar het gaat te traag door de zwakke onderhandelingspositie van de bevolking en dat illustreert nog maar eens hoe het matteüseffect werkt. Ik sta telkens verbaasd hoe hard westerse toeristen met kinderen onderhandelen over de prijs van prullaria. Soortgelijke onderhandelingen bepalen ook de prijs van grondstoffen en landbouwproducten. Daardoor is alles bij ons belachelijk goedkoop. Niemand schijnt zich zorgen te maken over de kaalslag in Afrika. Als ik in Afrika zou wonen, zou ik ook naar Europa proberen trekken. Het geld dat in Afrika verdiend wordt, zou ter plaatse opnieuw geïnvesteerd moeten worden. 

Ik verwijs ook naar mijn blogs over duurzaamheid.

Foto: poort kathedraal Bayonne 2019©Wim Lahaye