Ode aan de Gastvrijheid

Overmorgen 14 februari vieren sommigen Sint Valentijn, de patroon van de echtelijke liefde. Maar ook vandaag 12 februari hebben we een leuke naamdag met een prachtig thema. We gedenken vandaag Sint Juliaan de Gastvrije. Gustave Flaubert schreef zijn eigen versie van “La légende de Saint Julien l’Hospitalier” en het is geen toeval dat Flaubert door die legende aangesproken werd. Die legende gaat als volgt.

Juliaan en zijn echtgenote wonen in een gasthuis aan een rivier waar zij pelgrims op hun tocht onderdak aanbieden. Juliaan doet dat met volle overgave omdat hij geplaagd wordt door een diep schuldgevoel. Door een list van de duivel had hij zijn beide ouders gedood. Maar zijn gastvrijheid is letterlijk legendarisch. Op een dag klopt er een melaatse aan die onderdak vraagt en krijgt. Maar de man is zwaar noodlijdend en Juliaan moet hem steeds meer helpen. Hij willigt met veel geduld al de noden van zijn gast in en beschut hem zelfs met zijn lichaamswarmte wanneer die melaatse het koud krijgt in zijn bed. Uiteindelijk blijkt de melaatse Christus zelf te zijn en zo kan Christus Juliaan belonen met het eeuwig paradijs.

Wat de legende goed illustreert, is dat gastvrijheid een veeleisende deugd is. De gastvrijheid is wat ondergewaardeerd geraakt. Er is geen groter generositeit dan gastvrijheid. Wie gastvrij is, biedt zijn gast onderdak, eten, drinken, gezelschap en bescherming aan. Vaak deelt hij ook zijn ideeën en misschien wel het meest waardevolle: zijn aandacht en zijn TIJD. En misschien is het bij die tijd dat het schoentje knelt, want tijd geven we niet graag weg. Het verklaart waarom arme mensen vaak gastvrijer zijn dan rijke. Arme mensen zijn ook trots een gast te kunnen ontvangen; het is een teken van hun innerlijke rijkdom.

De Bijbel is zelf een ode aan de gastvrijheid. Jezus nodigt zichzelf uit bij Zacheüs en suggereert zijn leerlingen: “Klopt en er zal worden opengedaan!”. “En waar men u niet ontvangt, schud daar het stof van uw voeten als een teken tegen hen.” De Bijbel suggereert dat gastvrijheid een morele plicht is, en dat je in sommige omstandigheden de gastvrijheid van je medemens gerust mag opeisen …

Ik verwijs ook naar mijn blog: “Ode aan de vriendelijkheid” en "Virtues and Virtutes".

Foto: Fontein St Julien Le Pauvre in het Quartier Latin, Parijs, shutterstock.com