De diepe kloof tussen waarde en waardering

Het kan een interessante beschouwing zijn in deze veertigdagentijd. De kloof tussen waarde en waardering is vaak een bron van frustratie. We zien dat mensen onvoldoende naar waarde geschat worden. Een paar zeldzame exemplaren van de homo sapiens lijken overgewaardeerd, de meeste mensen lijken echter ondergewaardeerd. Een eerste vraag is natuurlijk wat waarde is en wat waarde kan hebben. In mijn blog over geduld stelde ik dat alles wat inspanning en geduld kost, waarde kan hebben. Als zodanig kan ‘werk’ en ‘afgeleverd werk’ waarde hebben. Maar inspanning en geduld worden ook geleverd buiten het klassieke beroep. En ieder mensenkind heeft een heilige, intrinsieke waarde. Waardering is erkenning van waarde. Die erkenning kan impliciet of expliciet zijn. Van sommige mensen weet je dat ze je waarderen, en dat hoeft niet dagelijks gezegd te worden.

Als we denken dat er een kloof is tussen waarde en waardering, dan is dat vaak omdat we te hard werken. Werken is soms zonde. We maken dan geen tijd voor waardering. Integendeel zelfs, we leggen de lat zo hoog voor onszelf en voor anderen dat we het afgeleverde werk niet meer naar waarde kunnen schatten. Nochtans werken we juist zo hard omdat we uit zijn op waardering … voor onszelf. Maar die gewenste waardering moeten we net van anderen krijgen, die ook heel hard werken. We streven dus naar iets dat buiten onze controle ligt. Misschien moeten we wat vaker onze waardering voor anderen uitdrukken.

Thomas a Kempis raadt aan om alle waardering bij God te zoeken, en niet bij de mensen. In een hedendaagse interpretatie zou dat betekenen dat je luistert naar de stem in jezelf, en je helemaal niet laat leiden door wat de mensen over je zeggen. Nu is dat wel zeer goed advies maar toch gemakkelijker gezegd dan gedaan. Het is precies ook de betekenis van de derde (Lucas) beproeving van Jezus als Hij van de woestijn naar de tempelmuur gebracht wordt. Uiteindelijk kan alleen de nederigheid hier redding brengen. De nederigheid laat toe minder aandacht te schenken aan oppervlakkige lofprijzingen en toch oog te hebben voor het bewonderenswaardige in anderen en voor het wezenlijke van ons bestaan.

Ik verwijs ook naar mijn blog Aswoensdag, de rijkdom van vrijwillige armoede. En dat past ook bij het thema maart complimentenmaand.

Foto: Wide angle picture from the top of Mount Temptation of city view of Jericho, Israel, shutterstock.com