Die van goeden wille zijn

Vrede op aarde aan de mensen “die van goeden wille zijn”. Ik heb dat altijd een vreemde zin gevonden. Het evangelie neemt hier een valse start. Sommige mensen zijn dus niet van goede wil en het heeft er alle schijn van dat die geen vrede krijgen. Dat is geen Blijde Boodschap. En wie zijn dat dan, die mensen die geen vrede verdienen? En voor welke partijen stemmen die mensen? In onze gepolariseerde maatschappij weten we duivels goed wie niet van goeden wille is. En in deze kerst-ellende zit je soms aan tafel met zo’n mensen en wat doe je dan: totterdood redetwisten of zwijgen voor de vrede?

In deze pessimistische tijd denken we dat er veel mensen zijn die niet van goeden wille zijn. Misschien zijn er wel enkele goede bekenden, maar algemeen is de wereld een conspiratie van slechte mensen met verkeerde opinies. Het voordeel van dit perspectief is dat je een heroïsch zelfbeeld hebt. Je hebt immers 100% gelijk en je gaat de wereld in je eentje redden. Het probleem met dit perspectief is dat je een ongelukkig leven leidt. Je omgeving is immers vijandig en gevaarlijk, en des te meer omdat je zelf vijandig staat. Je bent ook niet erg sympathiek als ik dat mag zeggen.

Je kan ook denken dat er veel mensen zijn die WEL van goeden wille zijn. In iedere mens zit er wel iets van goede wil, zelfs als die goede wil niet onmiddellijk zichtbaar is. Het is een perspectief dat een beetje naïef is, en veel tijd, geld en energie kost. Je loopt geregeld een ontgoocheling op, en soms denk je dat je je vergist hebt en dat die andere slimmeriken misschien toch gelijk hadden. Het voordeel van dit perspectief is dat je sympathieker bent. Maar er is nog een ander belangrijk voordeel: door je geloof in andere mensen, krijg je meer gedaan van anderen, ook waar je het niet verwacht, en soms verricht je dan een wonder: er is genoeg voor iedereen (vijf broden en twee vissen bijvoorbeeld).

Jezus van Nazareth heeft een leven geleid alsof iedereen van goeden wille was. Telkens mensen ervan verdacht werden, niet van goeden wille te zijn, sprak Jezus die verdenking tegen (Zacheüs, de Samaritanen, de mensen getroffen door ziektes, de overspelige vrouw, tot en met de moordenaar aan het kruis). Het was een geloof in de mens, en het leverde Hem inderdaad ontgoochelingen op. Maar voor Jezus was “die van goeden wille zijn” gewoon een eigenschap of een bepaling van gesteldheid van “alle mensen” aan wie hier vrede gewenst wordt. We moeten de zin dus anders lezen: vrede op aarde aan alle mensen, komma, en die mensen zijn van goeden wille. Het is dan toch een juiste start van de Blijde Boodschap. De vrede van kerstmis is dus ook voor u, als mens van goeden wille.

Zie ook mijn kerstblog 2016.

Foto: Retabel van Jacob de Baerze, Dijon © Piet Van Hoyweghen