dinsdag 14 januari 2025

Iedereen aan 't werk!

In dit uitmuntend boek* doet Jan Denys het relaas van vijftig jaar arbeidsmarktbeleid in ons land. De rode draad is het streven naar volledige werkgelegenheid, wat neerkomt op een lage werkloosheid en een hoge werkzaamheidsgraad in de diverse lagen van de bevolking. Merkwaardig is dat ons land deze doelstelling steeds dichter benadert, zij het als reus met lemen voeten.

Als iedereen aan het werk is, zijn daarom nog niet alle problemen opgelost. Beschikbaar werk en beschikbaar geld lopen niet altijd gelijk. Meer en langer werken brengt niet evenredig meer geld in de lade. Globaal zal de productiviteit van de werkenden moeten stijgen om alles betaalbaar te houden. En dan is er nog werk aan 'de kwaliteit van werk'. En aan de fiscaliteit natuurlijk.

Jan Denys durft oude verworvenheden in vraag stellen. Zo zijn er nog steeds de grote ontslagvergoedingen die hun doel missen in een arbeidsmarkt van grote werkgelegenheid. Vaak beschermen ze net de minst kwetsbaren, terwijl de meest kwetsbaren er vaak geen recht op hebben.

Dit boek corrigeerde mijn beeld van het politiek beleid in dit domein. Mijn beeld was dat de politiek wat aanmodderde tussen belangen van werkgevers en vakbonden, maar dat de arbeidsmarkt vooral de speelbal was van economische conjunctuur en demografische ontwikkelingen. Dit boek toont aan dat de opeenvolgende ministers van werk wel degelijk, zij het met wisselend succes, een invloed gehad hebben op de evolutie van onze arbeidsmarkt. Het blijkt ook dat België zonder de EU wellicht veel minder vooruitgang zou geboekt hebben in het behalen van de arbeidsmarktdoelstellingen.

De auteur pleit ervoor om collectieve en individuele ontslagen te dedramatiseren. De werkzekerheid bestaat niet in de continuïteit van een enkele job, maar in de continuïteit van de verworven competenties. Onze economie zou minder moeten inzetten op onvoorbereide ontslagen en meer op geleidelijke job transities. Het zou kunnen leiden tot een ontslagvrije samenleving.

Dit boek verschaft een maatschappelijk inzicht in een domein waarvan de media vooral de conflicten uitvergroten. Het bevat veel expertise maar is toch toegankelijk. Het zou verplichte lectuur moeten zijn voor onze beleidsmakers en misschien ook voor hun talrijke critici. Nooit gedacht dat een magnum opus over arbeidsmarktbeleid zo interessant kon zijn.

We blijven dus zwoegen in dit tranendal. Ik verwijs ook naar mijn blogs “Zie ons doen” en “Knelpuntberoepen structureel ondergefinancierd”.

(*) Uitgegeven bij Ertsberg

Geen opmerkingen:

Een reactie posten