Let thy hand be strengthened

Het is een raad die aan koningen gegeven wordt bij hun kroning. Händel zette het advies op muziek voor George II van Engeland. De profeet Sefanja vraagt het ook aan Sion: "Laat uw handen niet verslappen". Het advies gaat dus een beetje in beide richtingen: een volk kan het aan zijn heerser vragen en een heerser kan het aan zijn volk vragen. Zo ook in de Sixtijnse kapel: Adam vraagt God om met krachtige hand te regeren en God geeft Adam krachten in handen om zijn werk als mens te kunnen doen.

Dunameis of δυναμεις betekent 'krachten', 'krachten' of 'machtige werken' in het Oudgrieks. Misschien herken je de woorden dynamisch en dynamiek. Het is duidelijk dat er krachten in de natuur bestaan en dat er een wetenschappelijke definitie bestaat. Maar het woord dunameis heeft ook een oude, spirituele betekenis, een betekenis die ik me nog heel goed herinner van de godsdienstlessen van ‘pater directeur’ van het Sint-Albertuscollege. De dunameis werden verondersteld de onderliggende aandrijvers te zijn van de lange geschiedenis van de verlossing van de mensheid, zoals beschreven in de Bijbel. Zij waren de goede krachten die de mensheid bewogen. Met inbegrip van alle wonderbaarlijke werken waren zij tegelijk een gave van God.

Het is nog steeds zinvol om vandaag de dag na te denken over de betekenis van dunameis. Alles wat we als levend wezen maken en doen, wordt op de een of andere manier gedreven door ons verlangen naar een beter leven. De oorsprong van elke dynamiek is altijd ons lijden, we zijn niet tevreden met een status quo en willen de dingen zien veranderen. Het verlaten van je 'comfortzone' wordt soms aanbevolen, maar ik vraag me af wat deze comfortzone is, en of ik ooit in een comfortzone zal wonen.

Het 'leven' houdt een streven in naar een verlossing. De Bijbelse betekenis van dunameis lijkt overeen te komen met de krachten die alle levende wezens in deze wereld bewegen. Religies zijn slechts oude manieren om aan de menselijke conditie en aan de menselijke dunameis in ons uitdrukking te geven. Onze samenleving moet dit begrijpen en ze moet deze uitingen hun gerechte plaats in de samenleving geven. We hebben de neiging om te zeggen dat we niet in wonderen geloven, maar we kunnen nog steeds ontzag hebben voor de dunameis die we in ons en om ons heen waarnemen.

May the dunameis be with you! And let thy hand be strengthened!

Afbeelding: Michelangelo, God schept de mens, plafond van de sixtijnse kapel. Dit is een vrije licentie, zoals in de definitie van Vrije Culturele Werken.