De strijd tussen patriciërs en plebejers

De strijd tussen Biden en Trump roept vragen op. Hoe moet je je gedragen tegenover een vijand die veel ruwer is dan jij? Iemand die het gewend is te liegen en te vechten. Iemand die maar één principe kent: het doel wettigt de middelen. De vraag is niet zonder belang. Je mag dan al aan iedereen duidelijk maken dat je het goed meent. Maar in tijden waarin destructie gewenst is, is ook je ruwe uitdager populair.

In de geschiedenis zijn er veel voorbeelden. In 500 vC waren de Romeinse patriciërs halfzacht geworden door hun rijkdom. Ze waren weliswaar hoog geletterd en fijn gemanierd. Maar ze lieten het vechten over aan legionairs. De plebejers hadden er op een bepaald moment genoeg van. Ze hadden geen manieren maar wel vechtlust. Ze moesten vechten om te overleven. Uiteindelijk wonnen de plebejers het van de patriciërs door hun aantal en hun vechtlust. Maar cultureel wonnen de patriciërs. De plebejers namen hun stijl en manieren over en ze ontwikkelden dezelfde geletterdheid naarmate hun rijkdom steeg. Zo werden ook de plebejers zelfgenoegzaam, totdat nieuwe primitieve vijanden kwamen. Attila de Hun en Alaric de Wisigoot waren ongeletterde en onbeschaafde bruten (zover we weten uit de partijdige oorlogsverslagen). Maar ze hadden vechtlust en ze waren toch een reële bedreiging voor het machtige Rome. In 2020 zijn de salafisten de ongeletterde woestijnezels, maar ze hebben vechtlust en ze vormen een reële bedreiging voor onze veiligheid. Hoe verdedigen wij ons tegen hen?

Er zijn twee extreme oplossingen. De eerste bestaat erin je eigen spelregels (rechtsstaat, beleefdheid, streven naar waarheid, eerlijkheid…) overboord te gooien, en de primitief te bestrijden met zijn eigen primitieve wapens. Het nadeel van die strategie is dat de primitief op dit terrein net beter is dan jij. Niemand vocht primitiever dan Attila de Hun en niemand verdraait de waarheid beter dan Trump. Zo kan je niet winnen. Bovendien verlaag je je eigen standaarden, precies wat je uitdager wil.

De tweede oplossing bestaat erin wél vast te houden aan je principes. Dat is vooral een zware beproeving van je incasseringsvermogen want je kan sowieso een pak slaag onder de gordel verwachten. Als je wint is dat goed. Maar als je verliest, verlies je eervol en dan zal Attila de salafist uiteindelijk ook beschaafd worden en je verfijnde cultuur overnemen. Een magere troost.

Er bestaat geen duidelijk antwoord op de vraag. Je moet je wel intelligent voorbereiden. Wellicht is het best de strijd te vermijden en een lange termijn beleid te voeren om de spanningen te verminderen. En je principes zolang mogelijk hoog te houden. Maar je kan, de wijsheid van een niet nader genoemd persoon indachtig, je principes volhouden zoals een scheet, dit is totdat je het niet meer volhoudt. Ik gooi hier even mijn principes overboord inzake taalgebruik in de Zwijger. Zou het doel dan toch de middelen wettigen? Wat denkt u ervan?

Zie ook de ongelijke strijd van culturen en het nefaste argument van de wederkerigheid.