Bevrijding of bedreiging door wetenschap en techniek

Dit boek verscheen in 1993. Het was een samenvatting van een buitengewoon interessante reeks lezingen rond nieuwe ontwikkelingen in wetenschap en techniek en hun maatschappelijke impact. In de schoot van de Koninklijke Vlaamse Ingenieursvereniging (K VIV, nu ie-net) hadden Dr. ir. Raoul Weiler en ir. Dirk Holemans de fine fleur van de Vlaamse academici bijeengebracht om te debatteren over nieuwe thema's van die tijd zoals duurzaamheid, privacy en gentechnologie, allemaal thema's die vandaag nog relevant blijken te zijn. Op de voorpagina (klik erop) gaat u zeker een aantal namen herkennen, waaronder die van professor Herman Van den Berghe, die in de voorbije week overleden is.

Ik had als voorzitter van de K VIV-Jongeren met veel interesse deze lezingenreeks bijgewoond en het is even schrikken dat dit al 25 jaar geleden is.

Fantastisch was de open geest waarin mensen uit verschillende disciplines met elkaar konden discussiëren zonder vooroordelen of taboes. Twee heilige principes stonden in al deze discussies voorop. Ten eerste moesten de wetenschappers en de ingenieurs, de beoefenaars van wetenschap en techniek, nadenken over de maatschappelijke impact van hun activiteiten. Ten tweede moest hun visie altijd ondersteund kunnen worden door een breder maatschappelijk forum, dat boven die wetenschappelijke activiteiten stond. M.a.w. alleen door interdisciplinair en intermenselijk overleg kon een breed gedragen visie ontstaan.

Het lijkt vandaag allemaal evident, maar ik moet vaststellen dat ik in de voorbije vijfentwintig jaar geen vergelijkbaar initiatief meer gezien heb in Vlaanderen. De lessen voor de éénentwintigste eeuw komen zeer goed in de buurt, maar hadden geen volledig Vlaamse actieradius, in de zin dat ze van één universiteit uitgingen. Hopelijk vindt de aankomende generatie ingenieurs en wetenschappers opnieuw de kracht om boven "het strijdgewoel en de vak-idiotie" uit te stijgen om het debat aan te gaan.

Het is altijd enorm interessant je boekenkast eens te bekijken en de boeken te herlezen die een visie gaven op 'de toekomst' van toen. De internationale bestseller Future Shock was ook zo'n boek.