History Class Revisited

Bij de viering van 75 jaar Sint-Albertuscollege gaven geschiedenisleraars Guy Putseys en Marc Swevers een opgemerkte en gesmaakte geschiedenisles aan de aanwezige oud-leerlingen. Leerlingen maken nu al vroeg kennis met bronnenonderzoek. De beide leraren toonden aan hoe degelijk bronnenonderzoek leerlingen op weg kon zetten om kritisch en zelfkritisch te gaan denken. Met degelijk bronnenonderzoek kan je heel wat algemeen aanvaarde paradigma's op losse schroeven zetten.

Het voorbeeld dat ze gaven waren de atoombommen van 1945. Hebben die een einde gemaakt aan de Tweede Wereldoorlog? Algemeen nemen we aan van wel maar blijkbaar kan je tot een meer genuanceerd inzicht komen als je andere bronnen raadpleegt. In die laatste dagen van de zomer van 1945 kon Rusland zijn troepen snel wegtrekken van het Berlijnse front en veroverde het in ijltempo Mantsjoerije op de Japanners. Japan stond dus met het mes op de keel toen het Russische leger al spoedig voor de deur stond. 

Geschiedenis wordt altijd geschreven door de overwinnaars. “Vae victis!” (Wee de overwonnenen!). Ik herinner me dat we het in de lessen van 40 jaar geleden ook al hadden over het begrip oorlogspropaganda. Er werd ons in de middelbare school al op het hart gedrukt dat ook onze berichtgeving nooit neutraal was en ik ben dat nooit vergeten. En inderdaad, hoe erg de propaganda ook is aan de Russische zijde, over de Oekraïnecrisis krijgen we nu zelf een ongezien eenzijdige berichtgeving.

Ik verwijs ook naar mijn blog Geschiedenis maakt geschiedenis.

Foto: B29 ‘Enola Gay’ die de bom op Hiroshima wierp, nu in Udvar-Hazy Center Chantilly, VA, USA 2018 ©Wim Lahaye