Al wie wel eens alleen of als leider een tocht moet ondernemen, weet dat die goed moet navigeren.
In de
middeleeuwen en tot diep in de twintigste eeuw was dat geen sinecure. Men
maakte gebruik van sterren als baken. In een vol de nuit
of in een storm vergde dat echt het uiterste. Het licht ging soms letterlijk
uit. Dead reckoning heette dat dan, blind en dood doorvaren – een navigatie
begrip dat de Engelsen van de Nederlanders overnamen. De verliezen op zee van vissers
en zeevaarders algemeen waren enorm. De visserij was gevaarlijker dan welk
beroep ook. Vissersdorpen raakten soms decimeerd door hevige stormen. Daarom
werden zeevaarders en hun families aangemoedigd te bidden tot de Stella Maris, Maria,
zoals hier in Bonen (Boulogne-sur-Mer).
Bijna al die
bijzondere gedachtenissen of devoties kregen dan een feestdag op de
christelijke kalender, en die feestdagen staan nog wel op de Druivelaar,
maar ze worden door niemand meer herdacht. Nu gebruikt men satellietnavigatie
(GPS - Galileo) om de weg te vinden. Dat is natuurlijk geweldig, en het is een
belangrijk deel van mijn beroepsleven, maar het is een verlies dat de postmoderne
mens zijn afhankelijkheid verdringt en zich niet meer kan inleven in de angst
die zeevaarders en hun families moesten doorstaan. Een beetje historisch
bewustzijn is nochtans goed en gezond om recente evoluties in een breder perspectief
te plaatsen. Het kan de wijsheid van beleidsmakers positief beïnvloeden.
Maar ook in het leven gaat het licht soms letterlijk uit. Men weet dan niet meer in welke richting men moet reizen. Godsdienst kan dan zelf een baken zijn, al is het misschien maar een strohalm waar alle hoop op gesteld wordt. Maar voor de Kerk is 12 september, "Stella Maris" eigenlijk de feestdag van de behouden thuiskomst.
Foto: OLV-Basiliek in Bonen 2023©Wim Lahaye
Geen opmerkingen:
Een reactie posten