Zijn Vlamingen scherpslijpers?

Mijn Luxemburgse collega’s komen geregeld aandraven met de volgende klacht: “Ik was eens in Vlaanderen en vond de weg niet. Ik vroeg aan een voorbijganger de weg (in het Frans) maar die deed alsof hij mij niet verstond. Als die Vlamingen met mij geen Frans spreken, is dat zo omdat ze dat niet kunnen of omdat ze dat niet willen?” Nu kan iedereen wel eens met een onvriendelijk persoon te maken hebben, maar het is een klacht die geregeld terugkeert en deze mensen hebben werkelijk het gevoel gehad dat ze vijandig bejegend werden in Vlaanderen.

Bij mezelf denk ik dan: “Niet kunnen of niet willen? Het is waarschijnlijk allebei waar. Wellicht verstond hij je echt niet en mogelijk hield hij je ook voor een Franstalige Brusselaar. Die zijn inderdaad niet geliefd als ze in het Frans beginnen…”. Nu moet ik me in principe niet verantwoorden voor de gebrekkige behulpzaamheid van mijn landgenoten, maar ik voel me toch aangesproken omdat ik daar niet onverschillig voor ben. Als een chauffeur me de weg vraagt, probeer ik toch behulpzaam te zijn, ook al is de kans groot dat ik bij die chauffeur dezelfde argwaan ga wekken omdat ik hem/haar gewoonlijk niet direct begrepen heb (brullende motoren, van ver roepen achter een half opengedraaid venstertje, en een onbekende Vlaamse plaatsnaam die dan nog op z’n Frans wordt uitgesproken).

Het is goed dat het Nederlands zijn rechtmatige plaats in Vlaanderen veroverd heeft, maar zijn we niet een beetje té allergisch geworden voor het gebruik van Frans op ons grondgebied? Een Luxemburger of een Fransman hoeft van mij geen Nederlands te leren om een dagje aan de kust door te brengen. Als je echt fier bent op je Nederlandse taal, zorg dan vooral dat je ze correct gebruikt, maar wees niet onredelijk tegenover iemand die nauwelijks de kans gehad heeft om jouw taal te leren. Zijn we in de loop der jaren scherpslijpers geworden?

Ik denk ook aan de recente verhitte debatten over het gebruik van andere talen op school. Onze voorvaderen hadden nog wrange herinneringen aan de straffen die ze ondergingen als ze hun eigen taal spraken in de Franstalige kostscholen. Dat mag geen rechtvaardiging zijn van nieuwe onverdraagzaamheid, zeker niet voor de 95% Vlamingen die deze misstanden niet meer gekend hebben. Willen we de kinderen van ingeweken mensen zeggen dat ze hun taal niet meer mogen spreken? Dat zal een averechts effect hebben. Natuurlijk moeten ze Nederlands leren op school. Dat heeft ook niemand in vraag gesteld. Maar laten we kiezen voor een beetje redelijkheid. Grootmoedigheid is nog altijd beter dan scherpslijperij.

Ik verwijs ook naar mijn blogs: ”Vlaanderen in de buitenlandse pers” en naar "Ode aan de vriendelijkheid".