De geringe maakbaarheid van de medemens

“Sommige mensen zullen het nooit leren”. Het is een zinnetje dat we elke dag in de sociale media kunnen lezen. Het komt van ministers, gouverneurs en virologen maar ook van de andere 11 miljoen gebelgde medebelgen. Het gaat niet altijd over Corona; het kan ook gaan over onze attitude tegenover roetpieten of kerncentrales. In de sociale media nemen we allemaal graag het virtuele roer van de maatschappij in handen. We vertellen onze koppige medemensen waar het op staat, we oogsten een drietal likes en we ontsnappen enkele seconden uit onze maatschappelijke onbeduidendheid. Maar hoe maakbaar zijn we eigenlijk zelf onder de vloed van berichten die we te lezen krijgen? Veranderen we zelf wel eens van mening, laat staan van gedrag? En is onze hoogdravendheid niet allemaal een teken van egocentrisme en zelfoverschatting?

Wel, het is natuurlijk ook een teken van maatschappelijke betrokkenheid. En het hangt er ook van af hoe je je medemens vermaant. Als je hoogmoedige woorden gebruikt, ga je misschien veel likes scoren, maar ook veel unlikes, die je niet te zien krijgt. Een beetje zelfrelativering en matigheid in ons oordeel over “de anderen” is gezond. De ‘juiste’ aanpak van Coronacrisissen zullen we nooit helemaal kennen; ieder moet op zijn manier zijn best doen. Het is ook niet zo dramatisch dat de ene de regels strenger volgt dan de andere; hij plukt er ook de vruchten van. “De andere” heeft soms redenen die wij niet kennen. Ben ik met deze blog ook weer medemensen aan het vermanen? Ja, maar ik doe het met mate en met liefde. Ik besef in alle nederigheid het ijdele van mijn poging.

De zondaars vermanen is nochtans een geestelijk werk van barmhartigheid. Ik verwijs ook naar mijn Engelstalige blogs: The Thin Grey Line between the Feasible and the Unfeasible en Ode to Joy 2.0.