Leiderschap en Liefde

De kritiek op politici en verantwoordelijken in deze crisistijd is niet mals. Ze verraadt vaak een gebrek aan ervaring met de problematiek van leiderschap in onzekere tijden. De beste stuurlui staan aan wal. De echte stuurlui moeten beslissingen nemen op basis van onvolledige informatie. Is de onzekerheid normaal, de kritiek is dat ook. Het volk morde tegen Mozes in de woestijn. Het volk mort tegen de regering en haar experten. Met de sociale media krijgt de kritiek wel eens de bovenhand. Ze krijgt door een vermenig-vuldigingseffect soms een te grote hefboom in het openbaar debat. Het kiezerskorps is erg wisselvallig.

De Bijbel is nog altijd de grootste bestseller onder de boeken over leiderschap. “Ik ben de goede herder, zegt de Heer. Ik ken mijn schapen, en de mijnen kennen mij.” De goede herder verlaat desnoods zijn kudde om het verloren gelopen schaap voor de wolf te behoeden. Hij bekommert zich niet alleen om het collectief; hij bekommert zich ook om het individuele schaap.

Een goed leider zijn is dus een onmogelijke opgave. Een leider die op zoek gaat naar het individuele schaap, riskeert zijn kudde niet meer terug te zien. Maar daar gaat het niet over. Het gaat erover dat de herder zijn schapen bemint, stuk voor stuk, en dat hij niet wegloopt voor de wolf. Maar de schapen moeten ook de herder kunnen beminnen. Dat gaat niet als ze hoogmoedig zijn. De schapen krijgen uiteindelijk de herder die ze verdienen.

De metafoor van de herder vinden we ook terug in de bekende Psalm 23, waarschijnlijk het mooiste gebed. Naar verluidt werd het 75 jaar geleden in de concentratiekampen gebeden.