maandag 4 mei 2009

Onkel Wilhelm


"Onkel Wilhelm" of een kleine geschiedenis van Duitsland is een boek dat de moeite waard is te lezen. Het is een uitgave van Davidsfonds geschreven door Giovanni Peirs. De schrijver vertelt het levensverhaal van een familielid, "Onkel Wilhelm", die de geschiedenis van Duitsland beleeft van 1914 tot na de Duitse hereniging. Onkel Wilhelm was geboren in Namibiƫ, bracht het grootste deel van zijn leven door in Berlijn, werd er predikant-pastor en heeft veel van zijn belevenissen opgetekend.

Het verhaal van deze naamgenoot is natuurlijk interessant omdat het zich afspeelt in een land waarin ik om beroepsredenen vaak vertoef. Het doet je beseffen dat wij in eigen land bijna niets weten over ons oostelijk buurland. Tegelijk ga je inzien dat de problematiek van het Duits (hardnekkig) nationalisme precies te wijten is aan een zeer recente (1870) en onzekere natievorming vanuit een complex veelvoud aan mini-staatjes.

Onkel Wilhelm maakt 4 regimes mee: het Keizerrijk (Bismarck), de Weimarrepubliek, het Naziregime en de DDR. De conclusie aan het einde van zijn levensverhaal is tegelijk pijnlijk en indrukwekkend: "Bij elke omwenteling die ik heb meegemaakt, heb ik moeten leren dat het vorige regime waardeloos (of crimineel) is geweest." en ook "Hoe komt het dat wij deze informatie altijd van anderen hebben moeten krijgen?". Als Onkel Wilhelm eindelijk van 'echte' vrijheid en democratie kan genieten, is zijn leven zo goed als voorbij.

Geen opmerkingen:

Een reactie posten