Wat is de natuurlijke biotoop van een boer? De natuurlijke biotoop van de boer is het land, de vette klei of magere heidegrond, de vlakke of golvende akkers, de weides, de boerderij. Wat is de natuurlijke biotoop van een staalarbeider? De natuurlijke biotoop van een staalarbeider zijn de sinistere fabrieken, de hoogovens, de walserijen, de hamers en de vonken, Kunstenaars als Pieter Breughel en Constantin Meunier hebben het allemaal in beeld gebracht. De harde werkbiotoop was altijd al een bron van inspiratie voor kunstenaars.
Wat is de natuurlijke biotoop van een ingenieur in 2015? Zijn het de computerschermen, de landschapsbureaus, de vergaderzalen, de testruimtes of de antenneparken? We kunnen ons nog nauwelijks voorstellen dat een kunstschilder zijn ezeltje zou opstelllen naast onze werkplek om ons, starend naar onze computer, te vereeuwigen voor het nageslacht. Is het omdat onze werkbiotoop niet hard genoeg is? Is het omdat kunstenaars ons niet boeiend vinden? Of is het omdat bedrijven zoiets tijdrovends nooit zouden toelaten? Misschien wel. Maar veronderstel dat het vereeuwigen zeer snel zou kunnen gebeuren, bv met een geslaagde foto?
Als we goed nadenken, is er nog een andere reden waarom we onze werkplek niet graag in beeld brengen. We beschouwen onze werkplek niet meer als onze natuurlijke biotoop. Onze werkplek is geen deel meer van onze identiteit. Op Facebook laten we ons liever vereeuwigen op vakantie in Mallorca, IJsland of New York. We tonen nu ons ware zelf op de Dodentocht, op een wilde mountainbike-rit, of op de Ronde van Vlaanderen. Onze werkplek beschouwen we nu als een vreemde plek waar mensen leven die heel anders zijn dan wij en die ons voortdurend het leven zuur maken. We zijn vervreemd van de omgeving waarin we het meest vertoeven.
Het kan verfrissend zijn om dat alles even om te draaien. Onze werkplek is wél onze natuurlijke biotoop. Onze collegas kwellen ons soms, maar ze zijn niet anders dan wij, wij kwellen ze ook. IJsland is voor ons geen natuurlijke biotoop. Het is een voorrecht om daar ooit in je leven te mogen zijn, maar het is geen basisrecht voor iedereen. Laat Breughel maar komen, hij heeft mijn werkadres.
Foto: werk van Constantin Meunier, Musée de la Chartreuse, Dowaai
Een zeer interessante reflectie. ik vraag me af of het ligt aan de algemene tendens om "werk" als iets anders, iets "vreemds" aan het echte leven te beschouwen. Gelinkt aan het feit dat je voor dit "ambetante" vergoed moet worden, en er liefst zo weinig mogelijk tijd aan moet besteden (werktijdverkorting, 4/5de, ...)?
BeantwoordenVerwijderen