zondag 19 oktober 2008

Projektwerk in de kennismaatschappij


Misschien geniet u ook van het voorrecht projektmedewerker te zijn in de technologische sector. Dan herkent u waarschijnlijk de volgende situatie: u bent verantwoordelijk voor vijf projekten, er zijn vijf mensen in de onderneming die moeten leven van de opbrengsten van het projekt, u moet rapporteren aan vijf instanties en er zijn vijf klanten die u beschimpen voor de vertraging. Boze tongen beweren dat u deze problemen had kunnen vermijden met een degelijk projektmanagement.
Het fenomeen draagt ook een naam: we noemen dit de kennismaatschappij. Ik beweer in dit blogje dat het fenomeen inherent is aan de kennismaatschappij en nog zal toenemen in de toekomst, voorwaar geen goed nieuws als u bij de medewerkers bent. Er zijn vier faktoren die dit fenomeen veroorzaken:
De eerste en belangrijkste is deze: er is een fundamenteel probleem met kennisondernemingen of afdelingen die R&D verrichten. De kosten zijn zeker en hoog; de opbrengsten zijn onzeker en laag. In bedrijven die hun opbrengsten uit produktie halen, bestaat de onhebbelijke neiging de R&D afdelingen toch weer als aparte kostencentra te gaan beschouwen. Gevolg is dat het management van een kennisonderneming steeds weer gedwongen wordt, nieuwe projekten op te starten om voldoende inkomsten voor de troepen te genereren , ook wanneer de lopende projekten nog niet afgewerkt zijn.
Een tweede reden zit in de aard van het kenniswerk zelf. R&D is bij definitie geen routinewerk. Het verloop is dus niet altijd op voorhand gekend. Grote marges in de projekt-offerte zijn meestal onaanvaardbaar voor de klant omwille van de kost en de tijd.
Een derde reden zit eveneens in de aard van het kenniswerk. Er vormen zich voortdurend "flessenhalzen" (bottle-necks) bij kennismedewerkers die een specifieke kennis bezitten. Omdat de projektplanning van een nieuw projekt altijd de projektduur van het nieuwe projekt optimaliseert, kan geen of onvoldoende rekening gehouden worden met engagementen en nazorg gerelateerd aan lopende of voorbije projekten. Bovendien is de intrinsieke aard van het kenniswerk te complex om in beeld te brengen op een Gantt kaart. In de praktijk werkt geen enkele kennismedewerker geisoleerd, hij moet voortdurend vragen stellen aan en antwoorden aan andere kennismedewerkers die in andere projekten verwikkeld zijn, vaak zijn het ook medewerkers van een ander bedrijf op wier planning men geen vat heeft.
Wat als men alle medewerkers tegelijk aan hetzelfde projekt zou laten werken? In de praktijk is dit niet haalbaar omdat dat zou betekenen dat sommige medewerkers niet kontinu aktief bezig kunnen zijn, wat met de huidige loonkost onaanvaardbaar is.
Een vierde reden is minder vrolijk als u de vorige nog vrolijk vond. Door de razendsnelle technologische evolutie van de laatste jaren, gekoppeld aan een extreem hoge tijdsdruk op kennismedewerkers is er een echte roofbouw gepleegd op de beschikbare human resources. Er is geen tijd meer voor opleiding, er is geen tijd meer voor begeleiding van jongeren. Nieuwkomers krijgen onmiddellijk vijf onmogelijke opgaven toegewezen en kunnen nauwelijks rekenen op training of begeleiding. De projekten lopen dan mis en de ganse dagtaak bestaat er dan in om de zieltogende reputatie bij de klant te reanimeren....waardoor nog meer kennis-tijd verloren gaat. De kennismedewerkers wisselen dan ook geregeld van werkgever waardoor het fenomeen nog erger wordt.
Soms vraag ik me af of de financiƫle crisis vandaag geen weerspiegeling is van de interne chaotische toestand in vele ondernemingen (want in feite zijn alle ondernemingen kennisondernemingen geworden). Opnieuw een bewijs dat de mens begrensd is en dus niet in staat om torens tot in de hemel te bouwen.

Geen opmerkingen:

Een reactie posten