Denkers van vandaag, voor de wereld van morgen

In dit boek gaat schrijfster Alicja Gescinska in gesprek met een aantal hedendaagse filosofen en denkers. Die houden er natuurlijk zeer specifieke meningen op na in verband met de algemene gang van zaken in onze maatschappij. Het boek biedt die waaier aan meningen aan en schetst op die manier een scherp hedendaags tijdsbeeld. De schrijfster blijft daarbij zo bescheiden om geen eindoordeel te vellen. Zoals gewoonlijk is mijn blog geen accurate samenvatting van het boek maar een persoonlijke indruk vermengd met eigen bedenkingen.

Rode draad is wel de groeiende bezorgdheid over de ‘infantilisering van onze cultuur’. Iedereen ergert zich geregeld aan de gang van zaken in het publieke debat. Er is een geleidelijke afbraak waar te nemen van waarden als ‘goedheid’, ‘redelijkheid’ en ‘schoonheid’. We bespraken die evolutie al in het postmodernisme. Meer recent hebben we ook de opkomst van het populisme en de verruwende invloed van de sociale media op het publiek debat.

Rede en religie vormen niet langer de maatstaf van de dingen; het zijn nu de ogenblikkelijke emoties, de populariteitspolls en de stoere woorden die de dienst uitmaken in het publiek debat. Zij onderscheiden de winnaars van de verliezers. Dat heeft geleid tot miscommunicatie in de media, waarbij politici en journalisten opzettelijk op zoek gaan naar onbegrip om de aandacht op te eisen. Meer en meer kiezen we voor schaamteloze leugenaar-leiders, terwijl we degenen die wel hun verantwoordelijkheid opnemen net veel strenger beoordelen op hun verdiensten. Het blijkt nu dat die schaamtelozen het uitstekend met elkaar kunnen vinden, ook over de landsgrenzen heen.

De traditionele elites zijn in de verdrukking geraakt. De ivoren toren van de academici wordt aangevallen vanuit de sociale media, en vaak is er zelfs sabotage van binnenuit. Daar schuilt toch wel een gevaar in. Als alles ter discussie staat of afhangt van ogenblikkelijk sentiment, word je stuurloos en glijd je af naar de macht van de sterkste. Ik verwijs ook naar mijn blog vloeibare waarden.

Ik kan dit boek sterk aanbevelen aan al wie vanuit een maatschappelijke betrokkenheid op zoek gaat naar inzicht in het hedendaagse gebeuren, met de hulp van eminente, waarachtig bekommerde denkers.