Druk op kinderen

De druk op kinderen is volgens mij het grootste onrecht dat in onze maatschappij getolereerd wordt. Het wordt zelfs gecultiveerd. Kinderen zijn weerloos. Ouders zien de toekomst vaak somber in en willen hun kinderen weerbaar maken. Dat is in principe goed, maar ze gaan daarom teveel eisen van hen, jammer genoeg alleen op het vlak van performantie. Ze willen hen zoveel mogelijk diploma’s en vaardigheden bijbrengen. De rat-race start reeds bij de geboorte. Het leven is een steile klim naar de top. Ouders projecteren hun hoogste verwachtingen en hun diepste angsten op hun kinderen.

Het begint al bij de studiekeuzes in de middelbare school. Daar wordt al gemikt op toelatingsproeven voor het hoger onderwijs. Je kan maar beter rechten, geneeskunde of ingenieur studeren en dan nog liefst aan een gerenommeerde buitenlandse universiteit. Begrijp me niet verkeerd; dat is allemaal prachtig, als je het kan en als je niet lijdt onder de druk. Maar wat als het niet kan, of als je kreunt onder het gewicht van wat je omgeving van je verlangt?

Die serieuze studies zijn vandaag al niet meer voldoende. Je moet ook nog een hele rist vaardigheden verwerven. Je moet sportief zijn, je moet hockey, golf en Japanse krijgskunsten leren. Je moet extra lessen Frans krijgen want op school leer je niet genoeg. Je moet ook dictie en muziek leren. Je moet expressief leren dansen. Je moet ook sociaal vaardig zijn, evenementen organiseren, leiderschap ontwikkelen. Je moet ervaringen opgedaan hebben. Je moet stage gelopen hebben bij Google en Apple. Je moet op je 25 jaar minstens gereisd hebben naar New York, Mumbai en Sjanghai.

Ik wil hiermee niet beweren dat de ontwikkeling van talenten onbelangrijk is, integendeel. Maar het moet realistisch blijven voor wie onder druk staat. En er is meer: er is een groeiende groep jongeren die niet in dit systeem meedraait en die uiteindelijk achterblijft. Hen wacht een leven van onbeduidendheid en frustratie. Sommigen worden al ‘etters’ op school, ze pesten de betere medeleerlingen en dwingen hun leerkrachten in de burn-out. De meesten zijn niet meer inzetbaar in een hedendaagse kantooromgeving.

De ontwikkeling van je talenten is slechts een deel van je volledige ontwikkeling. Het valt me bijvoorbeeld op dat mensen zeer veeleisend zijn wat performantie betreft, maar extreem permissief wat attitude betreft. Dat komt omdat onze borderline times maatschappij haar wortels verloochent en alleen nog in meritocratie gelooft. Op het vlak van discipline, stijl, beleefdheid en vriendelijkheid zijn we er flink op achteruit gegaan en dat schijnt niemand erg te vinden. Bij die volledige ontwikkeling hoort ook het familiegevoel, de geborgenheid, de zorg voor grootouders en de aandacht voor levensbeschouwing. In dit verband ben ik van mening dat de zondagsrust in de gezinnen geëerbiedigd moet worden, welke ook de levensbeschouwing is. En daarmee heb ik het nog maar eens gezegd. 

Ik verwijs naar mijn blogs: “Raktivering” (waar ik vooral de positie van de ouders behandel, minder die van de kinderen) en “Raising kids in the 21st century”.