Tien jaar bloggen – tien jaar Frederik

Soms kan je in het gevecht met de tijd ook wel eens een kleine overwinning behalen, als je een verjaardag kan vieren bijvoorbeeld. De Zwijger is nu tien jaar oud, net zoals mijn zoon Frederik. Ik ben aan deze blog begonnen in de maand na de geboorte van onze jongste. Frederik zal later alvast weten wat me bezighield tijdens zijn tien eerste levensjaren.

Ik schreef inmiddels 273 Nederlandstalige blogs over thema’s als o.a. ecologie (16) en economie (23), politiek (82), opvoeding (24), technologie (35) en spiritualiteit (107). Ik besprak in de Zwijger ook 70 boeken. Maak gebruik van de labels als u in een bepaald thema geïnteresseerd bent. De Zwijger werd volgens Google Blogger ongeveer 37000 maal aangeklikt in de voorbije tien jaar.

Maar omdat ongeveer 1/3 van mijn sociale media-vrienden het Nederlands niet machtig was, ben ik in 2009 ook begonnen met een Engelstalige blog, die ik dan gewoon Wim Lahaye’s blog genoemd heb. Intussen staat de teller daar op 104 zodat ik dus alles samen 377 blogs gepubliceerd heb in de laatste tien jaar. De Nederlandse en de Engelse teksten zijn geen vertalingen van elkaar en u zou dus alle blogs moeten lezen om me helemaal te kennen.

Vanwaar de naam De Zwijger? Mijn grootvader zaliger Guillaume ‘Willem’ Lahaye (⁰1904, †1996) was reeds een bewonderaar van Willem van Oranje, bijgenaamd “de Zwijger”, maar zelf was hij allerminst een zwijger. Omdat ikzelf wél zwijgzaam was, bedacht hij deze koosnaam. Ik heb deze naam in de loop der jaren letterlijk en figuurlijk als geuzennaam geadopteerd. Als titel van een blog is deze naam ook zeer geschikt. Enerzijds verwijst deze titel naar de vaak geprezen verdraagzaamheid van Willem van Oranje, anderzijds suggereert de titel dat ik schrijf wat ik misschien niet wil of kan uitspreken, omdat het te gevoelig ligt.

Een schrijver kan nooit goed zeggen of hij dit voor zichzelf doet of voor anderen. Voor mezelf is dit natuurlijk een soort dagboek. En omdat er maar liefst 143 maatschappelijke blogs verschenen zijn, geeft deze blog ook een goed overzicht van hedendaagse ‘issues’. Het is tegelijk een belangrijke uitlaatklep want we moeten in deze vroege 21^ste eeuw met al die maatschappelijke onvolkomenheden leren leven. Maar iedere schrijver/ blogger koestert ook een onvervulbare droom, de droom om met een schrijfsel de mensheid zo diep te ontroeren dat ze zich van alle haat en angst verlost zou weten (vrij naar Gerard Reve). Het verlangen naar Verlossing, of toch minstens naar verbetering van de wereld, is wat iedere schrijver die een beetje hybris heeft, verder doet schrijven.

Ik ga in mijn blogs niet alleen op zoek naar waarheid en gerechtigheid maar ook naar schoonheid. Kunst en cultuur (42) komen daarbij geregeld aan bod. De rode draad in de Zwijger was de relevantie van het christelijk erfgoed in de maatschappij van vandaag. Mijn stelling is dat je die oude verhalen niet moet geloven, maar je moet wel trachten hun betekenis te begrijpen om op die manier hun schoonheid te herontdekken. Die tweeduizend jaar oude erfenis verbindt ons mensen onder elkaar en verbindt ons met wie voor en na ons komt. Daaruit komt ook de vreugde van de feestdagen voort. Dit is een christelijk-humanistisch perspectief dat zichzelf herkent in de ingetogen beleving die ook bestaat bij andere godsdiensten en levensbeschouwingen. Ik schrijf daar veel over omdat het (voor mij) een bron van geluk is. 

Welke blog kunt u zich nog goed herinneren? Welke blog heeft u aangesproken? U kan steeds reageren op de blog zelf, als u een Google account hebt, of op Facebook of per e-mail.

Het gevecht met de tijd

Tijd is het meest raadselachtige begrip dat wij kennen. Niemand kan het helemaal doorgronden. Geen enkele wetenschapper of filosoof kan je zeggen wat het is zonder het begrip direct of indirect opnieuw te gebruiken in zijn definitie. We kunnen alleen zeggen dat we gebeurtenissen kunnen rangschikken in een geheimzinnige dimensie die wij tijd noemen. Het vreemde is dat deze dimensie een “zin” heeft in de wiskundige betekenis van zin, m.a.w. de tijd gaat steeds ‘vooruit’ en nooit ‘achteruit’. Anders dan bij ruimtelijke dimensies, kunnen we niet zomaar reizen in de richting/zin waarin we willen.

Tijd staat in de noemer van elke verandering. Zonder tijd geen verandering en zonder verandering geen tijd. Tijd wordt in de praktijk alleen gemeten aan de hand van toestellen die zeer regelmatige veranderingen tonen; we noemen ze klokken. Maar hoe definieer je regelmatigheid zonder tijd? Je kan een klok alleen controleren door ze te vergelijken met een andere klok, en die moet je dan weer controleren met een andere klok.

Het wordt helemaal moeilijk met tijd als tijd en gelijktijdigheid niet absoluut maar relatief blijken te zijn. Dat zegt de speciale relativiteitstheorie van Albert Einstein. Niet de tijd is constant, maar wel de lichtsnelheid, die blijkbaar een rol speelt in onze ‘relatieve’ tijdsbeleving. Dat is helemaal contra-intuïtief. Maar de atoomklokken aan boord van navigatiesatellieten moeten wel rekening houden met het fenomeen om correct te kunnen werken. Intussen werken natuurkundigen verder aan eenheidstheorieën. Maar het is niet zeker dat die ons gaan helpen in dit "gevecht met de tijd".

Gewone mensen maken graag selfies in het bijzijn van buitengewone mensen. Ze hopen dat dat buitengewone op hen afstraalt en willen zich daarmee situeren in de tijd. In het jaar 1990 maakte ik in Londen deze foto met deze buitengewone man, lang vòòr selfies gebruikelijk werden. U ziet dat mijn frequente heen-en-weer reizen naar het werk een stuk tijddilatatie veroorzaakt heeft.

Maar tijd en verandering werken ook in op de poëtische ziel. Heel mooi in dit verband is het gedicht The Tempest van William Shakespeare.

Full fathom five thy father lies,

Of his bones are coral made,

Those are pearls that were his eyes,

Nothing of him that doth fade,

But doth suffer a sea-change,

into something rich and strange,

Sea-nymphs hourly ring his knell,

Ding-dong.

Hark! now I hear them, ding-dong, bell.

Ref: Sylvia Wenmackers “Atoomklokken hebben hun beste tijd gehad”, Karakter 58, Academische Stichting Leuven.

Ik verwijs ook naar mijn blog: “De Rechtvaardiging van onze Tijd” en naar mijn Engelstalige blog: “You are your time”.

Ode aan de architectuur (3) Rome

Zoals eerder besproken in Ode aan de Bouwkunde, waren de Romeinen absolute grootmeesters. In deze blog verzamelde ik de beste foto's van mijn talrijke tochten door Romeinse ruïnes. Ruïnes? Eigenlijk is het merkwaardig hoe goed sommige gebouwen er nog uitzien na tweeduizend jaar. Neem nu het Pantheon. Het zou tot de bouw van de Santa Maria del Fiore (de Duomo van Florence) in 1434 de grootste koepel ter wereld gebleven zijn en het is nog altijd de grootste koepel uit ongewapend beton. 

Een ander fraai Romeins bouwwerk is de arena van Nîmes (Nemausus). Het is in bijna perfecte staat.

Maar mijn favoriete Romeinse stad is Trier, de oudste stad van Duitsland (samen met Worms). Aan het einde van de derde eeuw na Christus overvleugelde Trier zelfs het machtige Rome omdat de keizer besloot er te gaan wonen. Trier was dus ooit de belangrijkste stad ter wereld. De Porta Nigra is de best bewaarde stadspoort ten noorden van de Alpen en de Basilica van Constantijn is de grootste oud-Romeinse basiliek ter wereld.

U ziet: deze foto's zijn een verzameling best bewaarde foto's van best bewaarde gebouwen ter wereld, al kwam er soms een heropbouw bij te pas.

Deze blog is de derde in een reeks over architectuur. Egypte en Griekenland kwamen al aan de beurt.